สภาพทางการเมืองการปกครอง

เขตการปกครอง

          จังหวัดราชบุรี แบ่งการปกครองเป็น 10 อำเภอ 104 ตำบล 25 เทศบาล และ 975 หมู่บ้าน

         อำเภอเมืองราชบุรี ประกอบด้วยตำบลทั้งหมด 22 ตำบล ดังนี้ หน้าเมือง เจดีย์หัก ดอนตะโก หนองกลางนา ห้วยไผ่ คุ้งน้ำวน คุ้งกระถิน อ่างทอง โคกหม้อ สามเรือน พิกุลทอง น้ำพุ ดอนแร่ หินกอง เขาแร้ง เกาะพลับพลา หลุมดิน บางป่า พงสวาย คูบัว ท่าราบ บ้านไร่
         อำเภอจอมบึง ประกอบด้วยตำบลทั้งหมด 6 ตำบล ดังนี้ จอมบึง ปากช่อง เบิกไพร ด่านทับตะโก แก้มอ้น รางบัว
         อำเภอสวนผึ้ง ประกอบด้วยตำบลทั้งหมด 7 ตำบล ดังนี้ สวนผึ้ง ป่าหวาย บ้านบึง ท่าเคย บ้านคา หนองพันจันทร์
ตะนาวศรี
         อำเภอดำเนินสะดวก ประกอบด้วยตำบลทั้งหมด 13 ตำบล ดังนี้ ดำเนินสะดวก ประสาทสิทธ์ ศรีสุราษฎร์
ตาหลวง ดอนกรวย ดอนคลัง บัวงาม บ้านไร่ แพงพวย สี่หมื่น ท่านัด ขุนพิทักษ์ ดอนไผ่
         อำเภอบ้านโป่ง ประกอบด้วยตำบลทั้งหมด 15 ตำบล ดังนี้ บ้านโป่ง ท่าผา กรับใหญ่ ปากแรต หนองกบ
หนองอ้อ ดอนกระเบื้อง สวนกล้วย นครชุมน์ บ้านม่วง คุ้มพยอม หนองปลาหมอ เขาขลุง เบิกไพร ลาดบัวขาว
         อำเภอบางแพ ประกอบด้วยตำบลทั้งหมด 7 ตำบล ดังนี้ บางแพ วังเย็น หัวโพ วัดแก้ว ดอนใหญ่ ดอนคา โพหัก
         อำเภอโพธาราม ประกอบด้วยตำบลทั้งหมด 19 ตำบล ดังนี้ โพธาราม ดอนกระเบื้อง หนองโพ บ้านเลือก
คลองตาคต บ้านฆ้อง บ้านสิงห์ ดอนทราย เจ็ดเสมียน คลองข่อย ชำแระ สร้อยฟ้า ท่าชุมพล บางโตนด เตาปูน นางแก้ว
ธรรมเสน เขาชะงุ้ม หนองกวาง
         อำเภอปากท่อ ประกอบด้วยตำบลทั้งหมด 12 ตำบล ดังนี้ ทุ่งหลวง วังมะนาว ดอนทราย หนองกระทุ่ม ปากท่อ ป่าไก่ วัดยางงาม อ่างหิน บ่อกระดาน ยางหัก วันดาว ห้วยยางโทน
         อำเภอวัดเพลง ประกอบด้วยตำบลทั้งหมด 3 ตำบล ดังนี้ เกาะศาลพระ จอมประทัด วัดเพลง
         อำเภอบ้านคา ประกอบด้วยตำบลทั้งหมด 3 ตำบล ดังนี้ บ้านคา บ้านบึง หนองพันจันทร์

ประชากร

         จังหวัดราชบุรีมีจำนวนประชากร ณ 31 ธันวาคม 2554 จำนวน 842,684 คน จำแนกเป็นชาย 411,063 คน หญิง 431,621 คน จำนวนครัวเรือน 275,331 ครัวเรือน

การบริหารราชการส่วนภูมิภาคและท้องถิ่นในจังหวัด

         การจัดองค์กรบริหารราชการส่วนภูมิภาค มีหน่วยงานราชการที่อยู่ในความควบคุมดูแลของ ผู้ว่าราชการ จังหวัด ประกอบด้วย
         ส่วนราชการในระดับจังหวัด แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ หน่วยราชการบริหารส่วนภูมิภาคประจำจังหวัด จำนวน 31 หน่วยงาน และหน่วยราชการบริหารส่วนกลาง จำนวน 66 หน่วยงาน
         การบริหารราชการส่วนท้องถิ่น ประกอบด้วย
- องค์การบริหารส่วนจังหวัด 1 แห่ง
- เทศบาลเมือง 3 แห่ง ได้แก่ เทศบาลเมืองราชบุรี เทศบาลเมืองบ้านโป่ง เทศบาลเมืองโพธาราม
- เทศบาลตำบล 25 แห่ง
- อำเภอเมืองราชบุรี 3 แห่ง ได้แก่ เทศบาลตำบลหลักเมือง เทศบาลตำบลเขางู เทศบาลตำบล
ห้วยชินสีห์
- อำเภอบ้านโป่ง 5 แห่ง ได้แก่ เทศบาลตำบลท่าผา เทศบาลตำบลกระจับ เทศบาลตำบลห้วย
กระบอก เทศบาลตำบลกรับใหญ่
- อำเภอโพธาราม 6 แห่ง ได้แก่ เทศบาลตำบลบ้านเลือก เทศบาลตำบลหนองโพ เทศบาลตำบล
เจ็ดเสมียน เทศบาลตำบลเขาขวาง เทศบาลตำบลบ้านสิงห์ เทศบาลตำบลบ้านฆ้อง
- อำเภอดำเนินสะดวก 2 แห่ง ได้แก่ เทศบาลตำบลดำเนินสะดวก เทศบาลตำบลศรีดอนไผ่
- อำเภอปากท่อ 2 แห่ง ได้แก่ เทศบาลตำบลปากท่อ
- อำเภอจอมบึง 2 แห่ง ได้แก่ เทศบาลตำบลจอมบึง เทศบาลตำบลด่านทับตะโก
- อำเภอบางแพ 2 แห่ง ได้แก่ เทศบาลตำบลบางแพ เทศบาลตำบลโพหัก
- อำเภอวัดเพลง 1 แห่ง ได้แก่ เทศบาลตำบลวัดเพลง
- อำเภอสวนผึ้ง 2 แห่ง ได้แก่ เทศบาลตำบลสวนผึ้ง เทศบาลตำบลชัฏป่าหวาย

องค์การบริหารส่วนตำบล 83 แห่ง

- อำเภอเมืองราชบุรี 18 แห่ง ได้แก่ อบต.เจดีย์หัก อบต.ดอนตะโก อบต.คูบัว อบต.บ้านไร่ อบต.
บางป่า อบต.คุ้งกระถิน อบต.คุ้งน้ำวน อบต.น้ำพุ อบต.หลุมดิน อบต.หินกอง อบต.สามเรือน อบต.หนองกลางนา
อบต.ดอนแร่ อบต.ห้วยไผ่ อบต.เขาแร้ง อบต.ท่าราบ อบต.พิกุลทอง อบต.เกาะพลับพลา
- อำเภอบ้านโป่ง 11 แห่ง ได้แก่ อบต.สวนกล้วย อบต.เบิกไพร อบต.หนองปลาหมอ อบต.คุ้งพะยอม
อบต.เขาขลุง อบต.ดอนกระเบื้อง อบต.หนองกบ อบต.นครชุมน์ อบต.บ้านม่วง อบต.ลาดบัวขาว อบต.หนองอ้อ อบต.ปากแรต
- อำเภอโพธาราม 13 แห่ง ได้แก่ อบต.หนองกวาง อบต.เตาปูน อบต.ท่าชุมพล อบต.บางโตนด
อบต.หนองโพ อบต.ชำแระ อบต.คลองตาคต อบต.ดอนทราย อบต.คลองข่อย อบต.สร้อยฟ้า อบต.เขาชะงุ้ม อบต.ธรรมเสน อบต.ดอนกระเบื้อง
- อำเภอดำเนินสะดวก 11 แห่ง ได้แก่ อบต.ดอนกรวย อบต.ดอนคลัง อบต.ประสาทสิทธิ์
อบต.ดอนไผ่ อบต.ขุนพิทักษ์ อบต.บ้านไร่ อบต.ท่านัด อบต.ตาหลวง อบต.บัวงาม อบต.แพงพวย อบต.สี่หมื่น
- อำเภอปากท่อ 10 แห่ง ได้แก่ อบต.ทุ่งหลวง อบต.หนองกระทุ่ม อบต.ดอนทราย อบต.ปากท่อ
อบต.ป่าไก่ อบต.อ่างหิน อบต.วังมะนาว อบต.วัดยางงาม อบต.บ่อกระดาน อบต.ยางหัก อบต.ห้วยยางโทน
- อำเภอจอมบึง 6 แห่ง ได้แก่ อบต.รางบัว อบต.ปากช่อง อบต.ด่านทับตะโก อบต.เบิกไพร อบต.
จอมบึง อบต.แก้มอ้น
- อำเภอบางแพ 4 แห่ง ได้แก่ อบต.วัดแก้ว อบต.หัวโพ อบต.ดอนใหญ่ อบต.ดอนคา
- อำเภอวัดเพลง 3 แห่ง ได้แก่ อบต.เกาะศาลพระ อบต.วัดเพลง อบต.จอมประทัด
- อำเภอสวนผึ้ง 4 แห่ง ได้แก่ อบต.สวนผึ้ง อบต.ป่าหวาย อบต.ท่าเคย อบต.ตะนาวศรี
- อำเภอบ้านคา 3 แห่ง ได้แก่ อบต.บ้านคา อบต.บ้านบึง อบต.หนองพันจันทร์

การเลือกตั้ง

จังหวัดราชบุรีมีเขตการเลือกตั้งแบ่งเป็น 2 เขต ประกอบด้วย
เขตการเลือกตั้งที่ 1 ประกอบด้วย อำเภอบ้านโป่ง อำเภอโพธาราม อำเภอดำเนินสะดวก อำเภอบางแพ
อำเภอจอมบึง
เขตการเลือกตั้งที่ 2 ประกอบด้วย อำเภอเมืองราชบุรี อำเภอปากท่อ อำเภอวัดเพลง อำเภอสวนผึ้ง
อำเภอบ้านคา